Buyuk Hun Imparatorlugu
* Büyük Hunlar'ın varlığı M.Ö. 318 yılında yapılan Hun-Çin anlaşmasından beri bilinmektedir. Ancak bilinen ilk Hun hükümdarı Teoman'dır.* Teoman döneminde komşuları olan Yüe-çiler, Tunguzlar ve Çinliler ile mücadeleler görülmektedir.
* Babasıyla giriştiği taht mücadelesinden sonra hükümdarlığı ele geçiren Mete döneminde ise B.Hun Devleti çevresindeki bütün devletlere üstünlük kurmuş Orta Asya'ya hakim olduktan sonra Çin üzerine sefere çıkmış ve Çin'i hakimiyetine alıp vergiye bağlamıştır.
METE HAN'IN ÖNEMİ
*İlk defa 10'lu sistem kuruldu.
*Vatan sevgisi kavramını vurgulayan ilk handır.
*Türkleri ilk defa tek çatı altında topladı.
*Türklerin ilk imparatorluğunu kurdu.
*İlk defa İpek Yolu kontrol altına alındı.
*Devlet Teşkilatı'nın temelini attı.
*Vatan sevgisi kavramını vurgulayan ilk handır.
*Türkleri ilk defa tek çatı altında topladı.
*Türklerin ilk imparatorluğunu kurdu.
*İlk defa İpek Yolu kontrol altına alındı.
*Devlet Teşkilatı'nın temelini attı.
SON YÜKSELİŞ VE YILILMA DÖNEMİ
* Mete'nin oğlu Ki-Ok başa geçti.
* Onun dönemide yükselme dönemi olarak bilinir.
* Ancak yaptığı Çinli prensle evlilik önü alınmaz felaketleri de yanında getirdi.
* Son Han Hoyanyeh ve Çi-çi katıldıkları kurultayda anlaşamayarak devletin bölünmesine neden oldu.
* Batı'ya göç eden Çi-çi ve beraberindeki Hunlar Çin saldırısına uğradı ve Çi-çi öldü. Dağılan Hun boyları daha da Batı'ya Aral Gölü civarına gittiler. Bu Hunlar daha sonra Kavimler Göçü'nü başlatıp Avrupa Hun Devleti'ni kurdular.
* Onun dönemide yükselme dönemi olarak bilinir.
* Ancak yaptığı Çinli prensle evlilik önü alınmaz felaketleri de yanında getirdi.
* Son Han Hoyanyeh ve Çi-çi katıldıkları kurultayda anlaşamayarak devletin bölünmesine neden oldu.
* Batı'ya göç eden Çi-çi ve beraberindeki Hunlar Çin saldırısına uğradı ve Çi-çi öldü. Dağılan Hun boyları daha da Batı'ya Aral Gölü civarına gittiler. Bu Hunlar daha sonra Kavimler Göçü'nü başlatıp Avrupa Hun Devleti'ni kurdular.